Wat is dementie?
Dementie is een verzamelnaam voor veel verschillende aandoeningen, waarvan de ziekte van Alzheimer de meest voorkomende is. Bij dementie sterven hersencellen en verbindingen tussen hersencellen langzaam af, waardoor deze minder goed kunnen functioneren.
Iemand met dementie:
- Is vaak vergeetachtig
- Krijgt problemen met dagelijkse handelingen
- Kan ook van gedrag en karakter veranderen.
De oorzaak en het verloop van dementie is afhankelijk van de specifieke soort dementie die iemand heeft.
Welke verschillende vormen van dementie zijn er?
Er zijn meer dan 50 soorten dementie. Dit zijn de bekendste vormen:
- De ziekte van Alzheimer: 70% van de mensen met dementie heeft de ziekte van Alzheimer.
- Vasculaire dementie ontstaat door schade aan de bloedvaten in de hersenen. Welke symptomen ontstaan is afhankelijk van het hersengebied waarin de schade ontstaat.
- Fronto-temporale dementie: deze vorm komt voor op jongere leeftijd (tussen de 40 en 60 jaar). Symptomen zijn veranderend gedrag of moeite met taal en spraak.
- Lewy Body dementie ontstaat door ophoping van eiwitten in de hersenen. Deze ophopingen heten Lewy lichaampjes (Lewy bodies). Symptomen zijn erg uiteenlopend: moeite met concentratie, mentale afwezigheid of visuele hallucinaties. Iemand met Lewy Body dementie heeft ook vaak symptomen van de ziekte van Parkinson, zoals stijfheid en trillen.
Wat zijn de symptomen van (beginnende) dementie?
De symptomen van dementie verschillen per persoon en ook per soort dementie. Enkele symptomen waaraan je (beginnende) dementie kunt herkennen zijn:
- Geheugenverlies
- Vergissingen in tijd of ruimte
- Problemen met taal of spreken
- Situaties minder goed kunnen beoordelen of vooruitplannen
- Problemen met dagelijkse activiteiten
- Veranderingen in het gedrag of karakter
- Problemen met zicht
Hoe wordt de diagnose dementie vastgesteld?
Het is soms lastig om de diagnose dementie vast te stellen. Als iemand vergeetachtig wordt kan dit namelijk ook een andere oorzaak hebben, bijvoorbeeld de leeftijd. De huisarts doet het eerste onderzoek en vraagt naar de klachten. Eventueel wordt er iemand bij betrokken die de patiënt goed kent. Soms wordt er ook bloed- of urineonderzoek gedaan, om andere aandoeningen uit te sluiten. Als klachten blijven of erger worden, kan de patiënt doorverwezen worden naar een specialist. Daar zal aanvullend neurologisch onderzoek gedaan worden om de diagnose dementie te bevestigen.
MMSE test
Een veelgebruikte test die gebruikt wordt bij een vermoeden van dementie is de MMSE test. MMSE staat voor Mini Mental State Examination, oftewel een (korte) vragenlijst die de mentale staat van iemand weergeeft.
Er wordt gevraagd:
- Welke datum of seizoen het is
- Waar de persoon zich bevindt
- Om voorwerpen te benoemen
- Zinnetjes te onthouden en navertellen
- Kleine opdrachtjes uit te voeren.
De MMSE test geeft geen diagnose maar is een hulpmiddel om een beeld van de klachten te krijgen.
Hersenscan (MRI- of CT-scan)
Bij een vermoeden van dementie kan er een hersenscan gemaakt worden om de diagnose te bevestigen. Dit kan een MRI-scan of een CT-scan zijn. Met een scan kunnen andere oorzaken van de symptomen uitgesloten worden, bijvoorbeeld een hersenbloeding of tumor. Kenmerken van dementie kunnen gezien worden op de scan, zoals afnemend hersenweefsel of en vermindering van verbindingen tussen verschillende delen van de hersenen. Ook kan schade aan bloedvaten (bij vasculaire dementie) in beeld gebracht worden.
Hoe kan dementie behandeld worden?
Dementie kan nog niet genezen worden. Er zijn wel medicijnen die de gevolgen van dementie kunnen verminderen door bijvoorbeeld het geheugen te verbeteren. Hoe eerder iemand begint met medicatie, hoe beter deze zullen werken. Ook kan er medicatie gegeven worden die andere symptomen van dementie verminderen, zoals slapeloosheid en stemmingswisselingen. Samen met de juiste (mantel)zorg kan de kwaliteit van leven verbeterd worden.
Onze onderzoeken naar dementie
Het CHDR doet regelmatig onderzoek naar dementie, ook bij gezonde vrijwilligers. We onderzoeken nieuwe geneesmiddelen voor dementie of methoden om (veranderingen in) geheugen te kunnen beoordelen. Momenteel hebben wij geen lopende onderzoeken naar dementie. Wilt u op de hoogte gehouden worden van onze nieuwe onderzoeken naar dementie? Meld u zich dan geheel vrijblijvend aan via dit aanmeldformulier.
