Wat is Coeliakie?
Coeliakie is een auto-immuunziekte. Het afweersysteem van het lichaam valt zijn eigen gezonde darmcellen aan in reactie op gluten. Gluten is een eiwit en zit in veel soorten graan, zoals gerst, tarwe, rogge en spelt. Als iemand met coeliakie gluten eet, ontstaan er ontstekingen in het darmslijmvlies van de dunne darm waardoor de darmen beschadigen. Hierdoor worden andere voedingsstoffen minder goed opgenomen.
Er zijn geen medicijnen tegen coeliakie. Als je coeliakie hebt moet je levenslang glutenvrij eten. Coeliakie is iets anders dan een glutenintolerantie. Bij een glutenintolerantie geeft het lichaam een allergische reactie op gluten en worden niet lichaamseigen cellen aangevallen.
Wat zijn de oorzaken van coeliakie?
In Nederland komt coeliakie bij 1 op de 100 mensen voor. Iedereen kan op elke leeftijd coeliakie krijgen, maar het komt vaker voor bij vrouwen. Het is niet duidelijk wat de precieze oorzaak van coeliakie is. Erfelijkheid kan een rol spelen: als je ouders coeliakie hebben dan is er een kans van 1 op 10 dat jij ook coeliakie hebt. Ook als iemand al een andere auto-immuunziekte heeft, wordt de kans op coeliakie groter.
Wat zijn symptomen van coeliakie?
Bij coeliakie komen veel verschillende symptomen voor. Het is daarom soms lastig vast te stellen dat het om coeliakie gaat. De klachten van coeliakie verdwijnen zodra je geen gluten meer eet.
De volgende symptomen aan de darmen komen het meeste voor:
- Buikpijn
- Diarree of soms juist verstopping
- Opgezette buik of opgeblazen gevoel
Maar er zijn ook andere verschijnselen van coeliakie die niet direct met de darmen te maken hebben, zoals:
- Vermoeidheid
- Verminderde eetlust
- Ongewild afvallen
- Bloedarmoede
- Algeheel ziek gevoel
Hoe wordt er getest op coeliakie?
Om te onderzoeken of iemand coeliakie heeft worden er in het lab verschillende bloedtesten gedaan en een biopt genomen van het slijmvliesweefsel uit de dunne darm.
Bloedtest op antistoffen
Bij een bloedonderzoek voor coeliakie is het belangrijk dat je op dat moment nog wel gluten eet. Als je namelijk geen gluten eet, worden er ook geen antistoffen tegen gluten aangemaakt en kan de test deze niet detecteren. Er zijn verschillende testen voor antistoffen:
- IgA-TG2A: dit is een antistof tegen gluten. Als deze positief is wordt de volgende test gedaan;
- IgA-EMA: deze antistof wordt aangemaakt als er schade aan de darmspier ontstaat in de darm. Als zowel deze én de IgA-TG2A test positief zijn is coeliakie zo goed als zeker.
- HLA-DQ typering: deze test heeft te maken met genetische aanleg voor coeliakie, namelijk het HLA gen. Bijna alle mensen (meer dan 95%) met HLA type DQ2 of DQ8 hebben coeliakie.
Diagnose stellen met biopt van de dunne darm
Als uit de bloedtesten een aanwijzing voor coeliakie is gevonden, dan zal de maag-darm-lever-arts de definitieve diagnose stellen door een biopt te nemen van de dunne darm. Het biopt wordt onder de microscoop bekeken. Als de darmvlokken zijn beschadigd wijst dit op coeliakie. Dit is de enige methode om met zekerheid de diagnose coeliakie vast te stellen.
Ontdek onze onderzoeken naar nieuwe behandelingen
Coeliakie is niet te genezen. Er bestaan geen medicijnen voor de behandeling van coeliakie. Mensen met coeliakie moeten levenslang glutenvrij eten. Bij het CHDR doen we onderzoek naar een nieuw middel voor coeliakie. Dit middel bevat hele kleine stukjes van het eiwit gluten. Hiermee hopen we het lichaam te leren niet meer negatief te reageren op gluten.
Is er momenteel geen lopend onderzoek over coeliakie of wilt u op de hoogte gehouden worden over onze nieuwe onderzoeken? Meld u zich dan geheel vrijblijvend aan via het aanmeldformulier.
